Psychologia transgeneracyjna, to dziedzina psychologii zajmująca się badaniem i zrozumieniem wpływu przekazywania doświadczeń, wzorców zachowań i traum z jednego pokolenia na kolejne pokolenia w ramach rodzin, rodów i systemów. Głównym założeniem psychologii transgeneracyjnej jest przekonanie o tym, że doświadczenia i traumy przekazywane są przez różne formy transmisji, takie jak wzorce komunikacji, zachowań, postaw i emocji. Podejście transgeneracyjne w psychoterapii odnosi się do uwzględnienia wpływu historii rodzinnej, relacji międzypokoleniowych oraz nieświadomych wzorców zachowań i przekonań na obecną sytuację i funkcjonowanie pacjenta.
Główne założenia i zasady podejścia transgeneracyjnego w psychoterapii obejmują:
Uwzględnienie kontekstu rodzinno-historycznego:
Podejście transgeneracyjne bierze pod uwagę historię rodziny pacjenta, zwracając uwagę na wcześniejsze traumy, niezdrowe wzorce komunikacji i relacji międzypokoleniowych, które mogą wpływać na jego obecne funkcjonowanie.
Zrozumienie transmisji traumy:
Terapeuci transgeneracyjni badają sposób, w jaki traumy i trudności z jednego pokolenia mogą być przekazywane przez kolejne pokolenia poprzez mechanizmy transmisji, takie jak identyfikacja z ofiarą, sekrety, tabu i tajemnice rodzinne a także represja emocjonalna.
Praca z nieświadomymi wzorcami i przekonaniami:
Terapeuci transgeneracyjni pomagają pacjentom zidentyfikować nieświadome wzorce zachowań, przekonań i emocji, które mogą być odziedziczone z poprzednich pokoleń oraz które mogą wpływać na obecne trudności emocjonalne i psychologiczne.
Terapia rodzinna i interwencje międzypokoleniowe:
W podejściu transgeneracyjnym często wykorzystuje się terapię rodzinną oraz interwencje międzypokoleniowe, które mają na celu rozwiązanie trudności emocjonalnych i relacyjnych poprzez zrozumienie i transformację rodzinnych wzorców komunikacji i zachowań.
Paradygmaty i podejście do pacjenta w psychoterapii transgeneracyjnej:
Paradygmat systemowy:
Podejście transgeneracyjne często współgra z paradygmatem systemowym, który kładzie nacisk na zrozumienie jednostki w kontekście jej rodzinnych relacji i systemów, w których funkcjonuje, równowagi i nierównowagi w niej panującej.
Podejście do pacjenta jako części systemu rodzinno-historycznego:
Pacjent w psychoterapii transgeneracyjnej jest rozumiany jako część szerszego systemu rodzinno-historycznego, a terapia skupia się na zrozumieniu i transformacji niezdrowych wzorców i traum przekazywanych przez pokolenia
Zrozumienie trudności emocjonalnych i zaburzeń psychicznych jako wyniku interakcji międzypokoleniowych:
W podejściu transgeneracyjnym trudności emocjonalne i zaburzenia psychiczne są rozumiane jako wynik interakcji międzypokoleniowych i transmisji traumy oraz niezdrowych wzorców komunikacji i relacji. Terapia ma na celu zrozumienie tych interakcji i przerwanie negatywnych cykli transmisji poprzez transformację rodzinnych wzorców zachowań i przekonań.
Historia psychologii transgeneracyjnej sięga lat 70. XX wieku i jest związana z rozwojem teorii i praktyk terapeutycznych, które zwracały uwagę na rolę historii rodzinnej w kształtowaniu funkcjonowania jednostki. Przedmiotem badań w psychologii transgeneracyjnej są mechanizmy przekazywania traum, wzorców komunikacji i zachowań z jednego pokolenia na kolejne, a także skutki tych przekazań dla funkcjonowania emocjonalnego, psychologicznego i relacyjnego jednostki. Badania w tej dziedzinie koncentrują się na zrozumieniu procesów transmisji, identyfikacji niezdrowych wzorców zachowań i przekonań, oraz opracowywaniu strategii terapeutycznych mających na celu przerwanie negatywnych cykli transgeneracyjnych
Główni badacze psychologii transgeneracyjnej to:
Węgiersko-amerykański psychiatra i terapeuta rodzinny, uznawany za jednego z pionierów psychologii transgeneracyjnej. Opracował koncepcję niewidocznej lojalności oraz zasad sprawiedliwości rodzinnej, które miały istotne znaczenie dla terapii rodzinnej.
Francuska psychoanalityczka i terapeutka, która odegrała istotną rolę w rozwoju psychologii transgeneracyjnej. W swojej pracy skupiła się na badaniu wpływu historii rodzinnej na życie jednostki oraz opracowała koncepcję psychoanalizy transgeneracyjnej. Odegrała istotną rolę w rozwoju psychologii transgeneracyjnej poprzez swoje badania, teorie i prace terapeutyczne, które przyczyniły się do zrozumienia i transformacji transgeneracyjnych wzorców zachowań i traum.
Anne Ancelin Schutzenberger jest znana ze swoich badań nad transmisją traum i wzorców zachowań w rodzinie oraz pracy nad rozwojem terapii transgeneracyjnej. Jej praca "The Ancestor Syndrome" (Syndrom przodka) jest jednym z kluczowych dzieł w dziedzinie psychologii transgeneracyjnej. Schutzenberger analizuje wpływ historii rodzinnej na psychologiczne i emocjonalne problemy jednostki oraz proponuje terapeutyczne podejście, które obejmuje odkrywanie i transformację transgeneracyjnych wzorców i traum.
Osiągnięcia Anne Ancelin Schutzenberger w dziedzinie psychologii transgeneracyjnej obejmują:Praca Anne Ancelin Schutzenberger inspirowała i inspiruje wielu badaczy i terapeutów w dziedzinie psychologii transgeneracyjnej. Oprócz Anne Anceline Schutzenberger, wiele innych osób również zajmowało się badaniem traumy transgeneracyjnej i jej wpływu na funkcjonowanie jednostki oraz relacje rodzinne.
Oto kilku innych badaczy i terapeutów, którzy mieli istotny wkład w rozwój tej dziedziny:
Niemiecki filozof, terapeuta, który opracował system terapii zwany terapią konstelacji rodzinnych. Jego podejście skupia się na zrozumieniu i transformacji niewidocznych więzi i lojalności w rodzinie, które mogą przekazywać traumę międzypokoleniową.
Niemiecki psychoterapeuta, który opracował koncepcję traumy związanej z przynależnością, zwanej również traumą psychologiczną transgeneracyjną. Jego badania koncentrują się na zrozumieniu mechanizmów transmisji traumy międzypokoleniowej i pracy z traumą w kontekście terapii indywidualnej i rodzinnej.
Amerykańska psychiatra i terapeutka, autorka książki "Trauma and Recovery" (Trauma i rekonwalescencja), która stała się klasykiem w dziedzinie traumatologii. Jej prace skupiają się na zrozumieniu i leczeniu traumy związanej z przemocą oraz na badaniu wpływu traumy na relacje interpersonalne.
Francuska terapeutka i badaczka, która zajmuje się psychologią transgeneracyjną i jej zastosowaniem w terapii rodzinnej. Jej prace koncentrują się na zrozumieniu mechanizmów transmisji traumy i niezdrowych wzorców zachowań międzypokoleniowych oraz na rozwijaniu skutecznych interwencji terapeutycznych.
Amerykański terapeuta i autor książki "It Didn't Start with You" (To nie zaczęło się od ciebie), która bada wpływ traumy transgeneracyjnej na życie jednostki. Jego badania skupiają się na identyfikowaniu i transformacji rodzinnych wzorców zachowań i przekonań, które mogą przekazywać traumę międzypokoleniową.
Te osoby są tylko niektórymi z wielu badaczy i terapeutów, którzy zajmowali lub zajmują się badaniem traumy rodowej i jej wpływu na jednostkę oraz rodzinę. Ich prace przyczyniły się do pogłębienia zrozumienia mechanizmów transmisji traumy i rozwoju skutecznych interwencji terapeutycznych.
Warto też wspomnieć doświadczenia Jacoba L. Moreno, austriacko-amerykańskiego lekarza, psychiatry i twórcy psychoterapii grupowej. Jego wkład w rozwój psychologii transgeneracyjnej był znaczący, choć bardziej pośredni niż bezpośredni. Moreno był pionierem w dziedzinie pracy z grupami oraz analizy systemowej, co wpłynęło na rozwój późniejszych podejść do psychologii transgeneracyjnej.Oto kilka sposobów, w jaki Moreno przyczynił się do tej dziedziny:
Terapia psychodramatyczna:
Moreno był twórcą psychodramy, techniki terapeutycznej, która wykorzystuje dramatyzację i role do eksploracji problemów emocjonalnych i interpersonalnych. Poprzez psychodramę, osoby mogą odtwarzać i analizować różne role w swoim życiu, w tym role przekazywane z pokolenia na pokolenie, co może prowadzić do zrozumienia i przepracowania rodzinnych wzorców zachowań i traum.
Terapia psychodramatyczna:
Moreno prowadził badania nad rolami i interakcjami w rodzinach, co wpłynęło na zrozumienie dynamiki międzypokoleniowych relacji rodzinnych. Jego prace nad rolami rodzeństwa i ich wpływem na rozwój osobowości mogły mieć pośredni wpływ na badania nad transmisją traumy i wzorcami zachowań w rodzinie.
Rozwój teorii systemowej:
Moreno był również pionierem w dziedzinie analizy systemowej, która zajmuje się badaniem wzajemnych zależności i oddziaływań między członkami systemu, takiego jak rodzina. Jego prace nad dynamiką grupową i systemową mogły inspirować badaczy i terapeutów w dziedzinie psychologii transgeneracyjnej, która również bada wzajemne oddziaływania i transmisję traumy międzypokoleniowej w ramach rodzinnych systemów.
Mimo że Moreno nie był bezpośrednio związany z terminem "psychologia transgeneracyjna", to jego wkład w rozwój analizy systemowej i psychodramy odegrał istotną rolę w rozwoju podejść do terapii rodzinnej i badania transmisji traumy w ramach rodzinnych systemów. Jego techniki i podejścia terapeutyczne nadal są używane i adaptowane przez terapeutów pracujących w dziedzinie psychologii transgeneracyjnej
Wielu naukowców i terapeutów prowadziło badania nad traumą pokoleniową w rodzinach dotkniętych Holocaustem były prowadzoneOto kilku z nich:
Były więzień Auschwitz, psychiatra i psychoanalityk, który poświęcił swoje życie badaniu traumy Holocaustu i jej wpływu na następne pokolenia. Laub był jednym z pionierów badań nad traumą pokoleniową i współtwórcą terminu "związanej z traumą historii" (ang. "trauma narrative"). Jego prace koncentrują się na zrozumieniu sposobów, w jakie traumy przeżyte przez ofiary Holocaustu są przekazywane na następne pokolenia.
Kanadyjski psychiatra i badacz, który specjalizuje się w psychiatrii transkulturowej i badaniach nad traumą Holocaustu. Krell był jednym z pierwszych badaczy, którzy zwrócili uwagę na wpływ traumy Holocaustu na zdrowie psychiczne i emocjonalne potomków ocalonych.
Amerykańska psycholog kliniczny i badacz, założycielka Międzynarodowego Stowarzyszenia Psychologów ds. Przemocy i Traumy, które prowadzi badania nad traumą Holocaustu i jej konsekwencjami dla ofiar i ich rodzin.
Amerykańska neuropsychiatra i badacz, która prowadzi badania nad transmisją traumy przez epigenetykę. Jej badania koncentrują się na zrozumieniu mechanizmów biologicznych i neurobiologicznych, które mogą przyczyniać się do przekazywania traumy pokoleniowej, w tym traumy związanej z Holocaustem.
Izraelska psychoterapeutka, która prowadzi badania nad traumą pokoleniową i pracuje z potomkami ocalonych z Holocaustu. Jej prace skupiają się na zrozumieniu mechanizmów przekazywania traumy oraz na rozwoju skutecznych interwencji terapeutycznych.