Podejście behawioralno-poznawcze (ang. Cognitive-Behavioral Therapy, CBT) w psychoterapii to podejście terapeutyczne, które skupia się na związku między myśleniem, emocjami i zachowaniem. CBT zakłada, że sposób, w jaki jednostka interpretuje sytuacje, ma bezpośredni wpływ na jej emocje i zachowanie. Jest to podejście skoncentrowane na terapii, które stawia sobie za cel identyfikację i zmianę negatywnych myśli i wzorców zachowań, które przyczyniają się do problemów emocjonalnych i psychicznych.
Oto główne założenia i techniki CBT:
Identyfikacja myśli automatycznych:
Pacjenci uczą się świadomości swoich automatycznych, często negatywnych myśli, które mogą prowadzić do negatywnych emocji i zachowań.
Analiza myślenia katastrofizującego:
Terapeuci pomagają pacjentom zidentyfikować myśli katastrofizujące, czyli przesadne i pesymistyczne przekonania na temat siebie, innych osób lub sytuacji.
Refleksja nad myśleniem zniekształconym
Pacjenci uczą się identyfikować i korygować myślenie zniekształcone, takie jak czarna i biała myśl, uproszczenia lub nadmierne generalizowanie.
Techniki przeciwdziałania myśleniu negatywnemu
Terapeuci wspierają pacjentów w nauce technik, takich jak przeciwdziałanie myśleniu negatywnemu poprzez poszukiwanie dowodów na poparcie bardziej realistycznych przekonań.
Zadania behawioralne:
Terapeuci zachęcają pacjentów do podejmowania działań, które przynoszą korzyści i które mogą zmienić negatywne wzorce zachowania.
Relaksacja i techniki radzenia sobie ze stresem:
Pacjenci uczą się technik relaksacyjnych i radzenia sobie ze stresem, które mogą pomóc w zarządzaniu negatywnymi emocjami.
Terapia ekspozycji:
W przypadku zaburzeń lękowych, terapeuci stosują techniki ekspozycji, które pomagają pacjentom stopniowo narażać się na lęki w kontrolowany sposób, aby zmniejszyć ich intensywność.
CBT jest podejściem krótkoterminowym, które skupia się na terapii problemów w obecnym czasie i na rozwiązaniach skierowanych na zmianę myśli, uczuć i zachowań, które przyczyniają się do problemów emocjonalnych i psychicznych. Jest to jedno z najbardziej skutecznych podejść terapeutycznych stosowanych w leczeniu zaburzeń depresyjnych, lękowych, zaburzeń odżywiania oraz wielu innych problemów psychicznych.